در تمامی مراحل زندگی، از کودکی تا دوران پیری، سلامت روان از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است. اختلالات روانی نه تنها تفکرات، احساسات و رفتار افراد را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه میتواند به بروز مشکلات جدی روانی و عصبی منجر شود. عوامل متعددی از جمله ژنتیک، تجربیات زندگی و سابقه خانوادگی نقش بسزایی در وضعیت روانی انسان دارند. از این رو، تأمین سلامت روان، یک حق بنیادین برای هر فرد، بدون در نظر گرفتن سن، جنس یا موقعیت اجتماعی، محسوب میشود. همچنین، روز ۱۰ اکتبر به عنوان روز جهانی سلامت روان، فرصتی برای افزایش آگاهی و توجه به این موضوع فراهم میآورد.
تعریف سلامت روان
سلامت روان، که شامل ابعاد عاطفی، روانی و اجتماعی فرد است، به نحوه تفکر، احساس و عمل کردن ما شکل میدهد. این وضعیت نقش مهمی در مدیریت استرس، برقراری ارتباطات اجتماعی و اتخاذ تصمیمهای روزمره دارد. به گفته زیگموند فروید، سلامت روان به معنای سازگاری فرد با نیازها، خواستهها و فشارهای ناشی از جامعه است. این وضعیت برای هر کسی که درگیر فعالیتهای روزانه است — از پزشکان و پرستاران گرفته تا نیروهای انتظامی — ضروری میباشد و ارزیابی آن از طریق شاخصهای مختلف امکانپذیر است.
راهکارهایی برای ارتقای سلامت روان
برای دستیابی به روانی سالم، میتوان با اتخاذ شیوههای زندگی سالم و مؤثر، شرایط روحی و روانی خود را بهبود بخشید. برخی از این اقدامها عبارتند از:
خواب کافی: استراحت منظم و به میزان کافی تاثیر مستقیمی بر روی عملکرد هورمونها، سیستم ایمنی، فشار خون و سلامت قلب دارد. تحقیقات نشان میدهد که خواب ناکافی میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، چاقی و عفونتها را افزایش دهد. بنابراین، خواب کافی یکی از پایههای اساسی برای حفظ سلامت روان محسوب میشود.
تغذیه مناسب: مصرف منظم مواد غذایی سالم و غنی از ویتامینها و مواد معدنی نقش مهمی در پیشگیری از افسردگی، زوال عقل و خستگی دارد. رژیم غذایی متعادل میتواند به بهبود وضعیت روحی و روانی کمک کند و مانع بروز مشکلات جدی در این حوزه شود.
مدیریت استرس: استرس و اضطراب از عوامل اصلی بروز ناهنجاریهای روانی به شمار میروند. با اتخاذ روشهای مدیریت استرس و کاهش اضطراب، میتوان از ایجاد اختلالات روانی جلوگیری کرد و کیفیت زندگی را ارتقا داد.
ورزش منظم: فعالیتهای ورزشی نه تنها قدرت بدنی را افزایش میدهد، بلکه به کاهش اضطراب و افسردگی و افزایش روحیه کمک میکند. ورزش، با ایجاد حس نشاط و آرامش، میتواند به بهبود کلی وضعیت روانی فرد بینجامد.
پیامدهای عدم حفظ سلامت روان
نبود سلامت روان میتواند منجر به بروز مشکلاتی مانند افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلال شخصیت ضد اجتماعی، اختلال دوقطبی، روانگسیختگی، رفتارهای خودآزارانه و حتی خودکشی شود. این مشکلات نه تنها بر کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی میگذارند، بلکه میتوانند مسیر زندگی را به سمت انحطاط و حتی نابودی سوق دهند. از این رو، توجه ویژه به سلامت روان و انجام اقدامات پیشگیرانه از اهمیت ویژهای برخوردار است.
در نهایت، پایبندی به سبک زندگی سالم با خواب کافی، تغذیه مناسب، مدیریت استرس و ورزش منظم، کلید ارتقای سلامت روان و بهبود کیفیت زندگی محسوب میشود.
رئیس سازمان نظام روانشناسی آذربایجان غربی: یکی از اصلیترین علل طلاق در میان جوانان ازدواجهای اشتباه و انتخابهای نادرست است که به عدم آگاهی و شناخت کافی از شریک زندگی منجر میشود.
بر اساس آخرین تحقیقاتی که در سال 2024 در مجلهی روانشناسی و پیری توسط کیت پترووا و همکارانش منتشر شده، شبکههای حمایت عاطفی در بین مردان بین سنین 30 تا 90 سالگی 50 درصد کاهش مییابد.
یک روانشناس بالینی با بیان اینکه درمانگر یا روانشناس به هیچعنوان مجوز پخش تصاویر بیماران خود را در قالب عکاسی یا فیلمبرداری در فضای مجازی ندارد، گفت: پخش تصویر بیمار یا فیلمبرداری از او هنگام سخن گفتن از رنجهایش، مصداق بارز شکستن حریم خصوصی از نوع حریم جسمی فرد است.
رعایت حریم خصوصی برای فرد در طول دوران رشد، تاثیر بسیاری بر اعتماد به نفس، عزت نفس و خودپنداره فرد دارد. همچنین حفظ حریم و فضای خصوصی برای فرزندان، تاثیر زیادی بر سلامت روان آنها در آینده خواهد داشت.
یک مشاور خانواده با بیان اینکه شیوههای فرزندپروری امروز در جهت مسئولیت دادن به فرزندان نیست، گفت: امروز در بسیاری از خانوادهها، دختران و پسران ۲۰ساله مسئولیتی ندارند. شیوههای فرزندپروری امروز، مسئولیتپذیری را نادیده گرفته است. متأسفانه والدین به بهانه جبران اجحافی که درگذشته در حقشان شده مسئولیتی به فرزندان خود نمیدهند.
روانشناس و استاد دانشگاه شهید بهشتی تهران با بیان اینکه طلاق عاطفی به زنگ خطری برای از هم پاشیدگی نهاد خانواده مشهور است، گفت: در این نوع از طلاق زوجین به اجبار و یا بدون میل و رضایت در کنار هم زندگی میکنند و این پدیده تهدیدی جدی برای خانوادههای امروز ایرانی است.
رفتار پدر با دختر در دوران بلوغ باید با همدلی، احترام، محبت و آگاهی از نیازها و تغییرات درونی او همراه باشد؛ پدرانی که از این اصول پیروی میکنند، میتوانند به شکلگیری اعتماد به نفس، هویت مثبت و سلامت روانی دخترانشان کمک کنند و در این دوران حساس، پشتیبان و راهنمای خوبی برای آنها باشند. به قول زیگموند فروید هیچ چیز برای یک دختر نمیتواند مهمتر از ارتباط با پدر در دوران کودکی و نوجوانی و حمایت پدرانه باشد و در شکل گیری سلامت روان او در آینده نقش ایفا کند.
فساد سازمانی به استفاده غیرقانونی یا غیراخلاقی از منابع و اختیارات در یک سازمان برای منافع شخصی یا گروهی اشاره دارد که به آسیب رساندن به آن سازمان میانجامد.
آیا تابهحال در موقعیتی قرار گرفتهاید که نیاز به کمک داشته باشید، اما از درخواست کمککردن امتناع کرده باشید؟ ممکن است شرایط بسیار سختی را تحمل کرده باشید، اما همچنان کمکگرفتن برایتان سخت بوده و ترجیح دادهاید که هر طور شده، خودتان از پس آن بربیایید!