هادی زرافشان روانشناس بالینی و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات روان‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با مدیریت بحران افراد در شرایط بحرانی و دور ماندن از اخبار منفی توضیحاتی داد و گفت: تمایل انسان به جست‌وجوی اطلاعات، به‌ویژه در زمان وقوع حوادث ناگوار، واکنشی ذاتی و طبیعی است.
وی ادامه داد: این میل از احساس ناامنی و نگرانی نسبت به آینده ناشی می‌شود. افراد نگرانند که این اتفاقات تلخ تا چه زمانی ادامه دارد یا چه تأثیری بر خود یا عزیزان‌شان خواهد گذاشت. این میل را نمی‌توان به صفر رساند؛ انسان ناخواسته به‌دنبال جریان‌های خبری می‌گردد.
این روانشناس بالینی مطرح کرد: در سال‌های اخیر، همچون دوران همه‌گیری کرونا، یکی از چالش‌های اصلی، گردش گسترده اطلاعات نادرست در فضای مجازی بوده است. بسیاری از محتواهایی که به‌سرعت دست به دست می‌شوند، لزوماً صحت ندارند. بنابراین، ضروری است که افراد اخبار را تنها از منابع معتبر و رسمی پیگیری کنند و برای اطمینان، اطلاعات را از چند منبع موثق بررسی کنند.
زرافشان اذعان کرد: برای آنکه بتوانیم کمتر به‌سمت فضای پرتنش مجازی کشیده شویم، راهکارهایی ساده اما مؤثر وجود دارد. مهم‌ترین آن، حفظ روال عادی زندگی است. حتی در شرایطی که حادثه‌ای در خانه، محل کار یا برای اطرافیان رخ داده، ادامه فعالیت‌های روزمره می‌تواند تا حد زیادی از تمرکز افراطی بر اخبار منفی جلوگیری کند.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات روان‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: به‌عنوان نمونه، اگر فردی به‌دلیل شرایط خاص قادر به رفتن سر کار نیست، می‌تواند بخشی از زمان خود را به مطالعه کتاب‌های مورد علاقه یا انجام فعالیت‌های بدنی در منزل اختصاص دهد. این جایگزین‌ها باعث می‌شوند فرد همچنان مشغول بماند و تمرکزش تنها روی اخبار اضطراب‌آور نباشد.
وی اظهار داشت: در این میان، باید به نقش افرادی که با دامن زدن به اخبار و تکرار مداوم رویدادها، ناخواسته به اضطراب جمعی دامن می‌زنند نیز توجه داشت. بسیاری از این افراد صرفاً در تلاش‌اند تا هیجان و نگرانی خود را تخلیه کنند و عمدی در کارشان نیست. در چنین مواقعی، می‌توان با شنیدن صحبت‌هایشان، یا تشویق آنان به گفتگو درباره موضوعات دیگر، فضا را از تنش دور کرد.
این روانشناس بالینی تصریح کرد: گفتگو، اگرچه ضروری است، اما لزوماً نباید حول محور حادثه بچرخد. تغییر موضوع گفتگو به مسائل متنوع می‌تواند به کاهش بار روانی کمک کند. به‌ویژه زنان که نسبت به مردان بیشتر تمایل به صحبت درباره احساسات دارند، نیاز دارند احساسات خود را بروز دهند. در مقابل، مردان معمولاً کمتر از این روش بهره می‌گیرند.
زرافشان در پایان خاطر نشان کرد: اشتراک‌گذاری احساسات و گفتگو در فضایی همدلانه، تا حدی می‌تواند در تخلیه هیجانات مفید باشد، اما از نقطه‌ای به بعد، ممکن است نتیجه معکوس داشته و حال فرد را بدتر کند. بنابراین، ضروری است که هر فرد تعادل روانی خود را با مشغولیت‌های سالم، انتخاب منابع معتبر خبری، و تعامل متعادل با دیگران حفظ کند.
نظرات کاربران