آیا پیاده روی با دوستانتان به یک آرزوی دست نیافتنی تبدیل شده است؟ آیا رسیدگی به امور روزمره را مانند یک کابوس می بینید؟ با پیشرفت در عرصه پزشکی میلیون ها نفر توانسته اند از مشکلات زانو که عامل تلخی زندگیشان بوده نجات پیدا کنند. پروتز زانو، گامی نو برای زندگی بدون درد است.
مطالعات انجام شده نشان می دهد که بیشتر از 25% بزرگسالان با مشکل زانو دست و پنجه نرم می کنند. این آمار برای افراد بالای 75 سال بیشتر از 50% درصد است. درد شدید زانو باعث محدودیت های حرکتی می شود و روی کیفیت زندگی تاثیر می گذارد. با این حال نگران نباشید؛ امروزه با کمک پروتز زانو می توانید مانند یک فرد جوان درست راه بروید و امور روزانه خود را بدون درد انجام دهید. همراه ما باشید تا بیشتر با این متد درمانی آشنا شوید.
منظور از پروتز زانو چیست؟
آسیب مفصل زانو یکی از عللی است که باعث می شود فرد در ناحیه زانو درد شدیدی را تجربه کند و با محدودیت های حرکتی مواجه شود. مفصل زانو که وظیفه تحمل وزن بدن هنگام ایستادن را برعهده دارد، در اثر عوامل مختلفی مانند افزایش سن، انجام فعالیت های ورزشی سنگین، انجام اشتباه حرکات ورزشی، ضربه شدید و کارهای سنگین آسیب می بیند. نتیجه این آسیب دیدگی فرسودگی همه یا جزئی از مفصل است.
امروزه پیشرفت علم در حوزه پزشکی سبب شده است تا پزشکان بتوانند با جایگزین کردن یک مفصل مصنوعی، درد و مشکلات ناشی از فرسودگی زانو را درمان کنند. پروتز زانو نوعی زانوی مصنوعی است؛ که طی یک عمل حساس توسط جراح جایگزین مفصل زانوی آسیب دیده می شود. پروتز زانو یا مفصل مصنوعی بسته به موادی که هنگام خم شدن به یکدیگر ساییده می شوند، انواع مختلفی دارد؛ که در جدول زیر ویژگی های هر یک به طور کامل آمده است.
انواع پروتز زانو | مشخصات و ویژگی ها |
سرامیک روی پلاستیک | جنس فمورال از سرامیک
جنس تیبیا از پلاستیک احتمال ایجاد واکنش ایمنی مناسب برای افراد حساس به نیکل |
فلز روی پلاستیک | رایج ترین نوع پروتز مصنوعی
جنس فمورال از فلز جنس تیبیا از پلاستیک دارای طول عمر بالا قیمت مناسب ترین نوع پروتز زانو احتمال واکنش ایمنی احتمال تجزیه استخوان ها |
سرامیک روی سرامیک | جنس فمورال از سرامیک
جنس تیبیا از سرامیک احتمال خردشدگی در اثر ضربه شدید ایجاد صدای جیر جیر هنگام راه رفتن |
فلز روی فلز | جنس فمورال از فلز
جنس تیبیا از فلز استفاده کمتر به دلیل احتمال نشت فلز به خون مناسب برای افراد جوان _محدودیت استفاده برای زنان در سنین باروری |
عمل پروتز زانو چیست و چگونه انجام می شود؟
عمل پروتز زانو به جراحی گفته می شود که طی آن مفصل مصنوعی زانو با مفصل آسیب دیده واقعی جایگزین می شود. بسته به شدت آسیب دیدگی مفصل، این عمل به دو شکل جزئی و کلی انجام می گیرد. معمولاً زمانی که رباط های صلیبی و سایر رباط های داخلی و خارجی زانو سالم باشند، پزشک ترجیح می دهد عمل تعویض مفصل جزئی انجام دهد.
طی این عمل بخش انتهای پایینی استخوان ران و انتهای بالایی استخوان ساق با پروتز جایگزین می شوند؛ اما اگر شدت آسیب دیدگی مفصل زانو زیاد باشد، جراح طی عمل کامل مفصل زانو کل استخوان ساق (تیبیا) و هر دو کندیل یا دو انتهای پایینی استخوان ران را تعویض می کند.
تعویض کامل مفصل زانو | تعویض جزئی مفصل زانو | |
کاندیدهای مناسب | افراد بزرگسال با درد آرتروز شدید | افراد جوان با فعالیت بالا |
طول دوره بهبودی | 3 ماه تا 1 سال | حداقل 6 هفته |
احتمال بروز عوارض بعد از عمل | 5 درصد | 3 درصد |
زمان بهبودی | طولانی تر | کوتاه تر |
مدت زمان بستری در بیمارستان | 24 تا 48 ساعت | 48 تا 72 ساعت |
مزایا و معایب پروتز زانو چیست؟
با وجود اینکه بیشتر از 90 درصد عمل های پروتز زانو با موفقیت انجام می شوند؛ اما این جراحی برای همه مناسب نیست. اگر قصد انجام عمل جراحی تعویض مفصل را دارید، بد نیست با مزایا و معایب این عمل آَشنا شوید. با ارزیابی جوانب مثبت و منفی می توانید تصمیم گیری بهتری در این زمینه داشته باشید.
مزایا
- افزایش دامنه حرکتی: بعد از اتمام دوران نقاهت جراحی پروتز زانو، دامنه حرکتی بهبود پیدا می کند و فرد می تواند حرکات بیشتری را بدون درد انجام دهد.
- بازگشت استقلال: با جایگزین کردن مفصل مصنوعی بیمار می تواند مانند روز اول کارهای روزانه و فعالیت هایی مانند پیاده روی و راه رفتن را بدون کمک دیگران انجام دهد.
- تسکین درد: با انجام جراحی پروتز زانو درد شدید ناشی از ساییدگی استخوان ها تسکین پیدا می کند.
- فعالیت های لذت بخش: فرد بعد از بهبودی تدریجی می تواند بسیاری از فعالیت های لذت بخش مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و…را تا حدودی انجام دهد.
معایب
- اگرچه پروتز زانو عملکرد و ساختاری مشابه مفصل واقعی دارد، اما هیچ وقت نمی تواند مانند زانوی واقعی کار کند. به همین خاطر بعد از عمل بیمار همچنان برای انجام فعالیت های مختلف با محدودیت هایی مواجه است.
- مفصل مصنوعی در صورت مراقبت صحیح بیشتر از 15 تا 20 سال عمر می کند؛ اما دائمی نیست و ممکن است بعد از گذشت این زمان نیاز به تعویض داشته باشد.
- با وجود درصد بالای موفقیت عمل آرتروپلاستی، مشکلاتی مانند عفونت، درد، تورم، کبودی، لخته شدن خون و…باعث ناراحتی بیمار می شود.
- عمل تعویض مفصل زانو هزینه بالایی دارد و ممکن است همه افراد قادر به انجام آن نباشند.
- زمان بهبودی این جراحی تقریباً طولانی است و حداقل یک سال زمان می برد تا فرد بتواند مانند یک انسان عادی فعالیت های روزمره خود را بدون درد و محدودیت انجام دهد.
هنگام مشاهده چه نشانه هایی باید برای پروتز زانو اقدام کرد؟
آسیب شدید زانو و فرسودگی آن با نشانه های متعددی همراه است؛ که در صورت مشاهده آن ها لازم است فوراً به مطب پزشک متخصص مراجعه کنید و درخواست معاینه برای عمل پروتز زانو داشته باشید. این نشانه ها عبارتند از:
- تغییر در شکل زانو
- شنیده شدن صدای سایش از زانو
- تورم دائمی زانو با وجود مصرف دارو
- محدود شدن دامنه حرکتی
- خشک شدن زانو در ساعات اولیه روز
- ناتوانی در انجام فعالیت های عادی روزانه
- درد شدید با وجود استراحت کافی
پزشک متخصص با معاینه کامل زانو، ارزیابی عکس ها و بررسی شرح حال، شما را از اینکه کاندید مناسبی برای عمل پروتز هستید یا خیر مطلع می کند.
هزینه پروتز زانو چقدر است؟
برای عمل پروتز زانو لازم است که بیمار برای مدت کوتاهی در بیمارستان بستری شود. نوع بیمارستان، تعداد روزهای بستری در بیمارستان، نوع و مقدار آزمایشات و عکس برداری ها، تخصص و مهارت جراح، نوع پروتز، نوع عمل آرتروپلاستی (جزئی یا کامل)، نوع بیمه و مواردی از این قبیل تعیین کننده هزینه پروتز زانو هستند.
تقریباً نیمی از هزینه عمل برای تهیه مفصل مصنوعی است و مابقی هزینه بیمارستان و جراح را شامل می شود. اگر می خواهید از تعرفه دقیق پروتز زانو مطلع شوید، بهتر است توسط پزشک یا جراح متخصص زانو معاینه شوید. جراح با توجه به وضعیت زانوی شما و شرایطتان هزینه عمل را تعیین می کند.
برای پروتز زانو به کجا مراجعه کنیم؟
درمان نکردن مفصل زانوی آسیب دیده می تواند زندگی شما را دگرگون کند؛ بنابراین؛ اگر با علائم آسیب دیدگی مفصل زانو همراه هستید، به دنبال یک متخصص حاذق برای جراحی باشید. با توجه به اینکه مفصل زانو بزرگ ترین مفصل بدن انسان است؛ باید برای انجام پروتز زانو به جراحی مراجعه کنید که ضمن دانش و تخصص، از تجربه بالایی در این حیطه برخوردار است.
دکتر عباس بهراد جراح زانو و لگن (متخصص ارتوپدی) و فلوشیپ زانو با بیش از 5000 عمل جراحی موفقیت آمیز، یکی از بهترین ها برای نصب پروتز زانو است. ایشان با گذراندن دوره های پیشرفته جراحی زانو انواع عمل های مربوط به این ناحیه را با کمترین عوارض و درصد خطا انجام می دهند. جهت ویزیت توسط دکتر عباس بهراد می توانید از طریق سایت ایشان اقدام کنید.
خیلی وقت بود دنبال مقالهای کامل درباره پروتز زانو میگشتم، ممنون که انقدر واضح توضیح دادید. فقط یه سؤال: واقعاً میشه بعد از این عمل دوباره راه رفت؟ یعنی درد کاملاً از بین میره؟
خیلی خوشحالیم که مقاله براتون مفید بوده 🌟
بله، در بیشتر موارد، مخصوصاً زمانی که جراحی توسط پزشک باتجربه انجام بشه، بیمار میتونه بعد از دوره نقاهت به راه رفتن عادی و بدون درد برگرده. طبق آمارها، بالای ۹۰٪ بیماران بعد از عمل، کاهش قابل توجهی در درد و بهبود در کیفیت زندگیشون احساس میکنن.
البته میزان موفقیت بستگی به شرایط اولیه زانو، مراقبتهای بعد از عمل و فیزیوتراپی داره. خوشبختانه دکتر عباس بهراد با تجربه بالا و تکنیکهای دقیق جراحی، درصد موفقیت بالایی در بازگرداندن تحرک بیمارانشون دارن 💪